معرفی مکان های دیدنی کرج - سریال شهرزاد

به گزارش سریال شهرزاد، خبرنگاران: کرج یکی از کلان شهر های ایران و همچنین مرکز استان البرز می باشد. این شهر که هم اکنون بخش قابل توجهی از فشار جمعیت و کم آبی تهران را تحمل می نماید، از دوران پیش از تاریخ و باستان نیز سرزمینی پرجاذبه و مرکز آب و آبادانی بوده است.

استعدادهای طبیعی و منابع آبی فراوان رشته کوه البرز، همچنین خاک حاصل خیز دامنه های البرز و دشت منتهی به آن برای اجتماعات بشری مناسب بوده است و دلیل آن آثار باستانی ارزشمندی است که در گوشه و کنار این جلگه وسیع و در حاشیه راههای ارتباطی کهن قابل مشاهده است. تپه های آق تپه، مراد تپه و تپه مردآباد، قلعه های تاریخی تنگ گسیل و شهرستانک و آثار دوران اسلامی همچون برج میدانک مغولی، پل و کاروانسرای شاه عباسی کرج، کاخ های قاجاری و کاخ های رضا شاهی و محمدرضا شاهی حکایت از استمرار استقرارهای پی در پی در این منطقه دارد.

در حوزه فرمانداری کرج بیش از 100 اثر با ارزش فرهنگی و تاریخی و هنری شناسایی شده برخی از محبوب ترین آنها در این گزارش معرفی شده است.

جاده چالوس

جاده 59، معروف به جاده چالوس یکی از مهمترین جاده ها برای مردم تهران و کرجِ که از میان شهر کرج در استان البرز شروع و به شهر چالوس در کرانه دریای خزر وصل می گردد. برخی ها این جاده را یکی از زیباترین جاده های دنیا می دانند چون این جاده در هر فصل و با هر رنگی زیبا و چشم نواز است.

زیبایی های ناشناخته با طبیعتی حیرت انگیز، وجود رودخانه های آب شیرین البرز، مانند رودخانه کرج و چشمه سارهای بسیار زیبا، غارهای طبیعی، آبشارهای مرتفع، کوه های بلند، درختان کهنسال، پوشش گیاهی و جانوری متنوع، آب های معدنی با خواص درمانی، این جاده را به یکی از زیباترین جاده های گردشگری کشور از لحاظ وجود پدیده های طبیعی تبدیل نموده است.

کاخ مروارید (کاخ شمس)

کاخ مروارید نام یک بنا از زمان پهلوی است که در مهرشهر کرج قرار گرفته است. این بنا توسط وسلی پیترز و بنیاد فرانک لوید رایت با هزینه یک میلیون دلار طراحی و ساخته شد.

پیش از دهه 40 شمسی این منطقه از چند روستا از جمله حسین آباد افشار تشکیل شده بود. شمس پهلوی خواهر محمدرضا پهلوی شاه سابق ایران به دلیل بیماری آسم این منطقه را برای زندگی انتخاب کرد و کاخ مروارید محل زندگی او به دست بنیاد فرانک لوید رایت طراحی و ساخته شد.

این کاخ در زمینی به گستردگی 111 هکتار با 2500 متر زیربنا میان سال های 47-1345 در مهرشهر کرج، ارم برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح کاخ به ریخت یک سفره ماهی است که صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به شکل دانه های مروارید اجرا شده است. در ضلع شمالی کاخ و در محوطهٔ بیرونی دریاچه نیز به شکل باله های سفره ماهی طراحی و اجرا شده است.

این بنا دربردارنده فضاهای گوناگونی از جمله تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق های خواب و غیره می باشد. یکی از مهمترین بخش های این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده، بخصوص نمای بیرونی آن که بصورت حلزونی شکل ساخته شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ را احاطه نموده و به زیبایی آن افزوده است.

معماری این اثر که بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تأثیر از شیوه فرانک لوید رایت از پرآوازه ترین معماران آمریکایی است که از سوی یکی از شاگردان ایرانی اش به نام عامری شکل گرفته است.

پس از انقلاب این ساختمان به بنیاد مستضعفان و بعد از آن به بنیاد تعاون داده شد.

روستای شهرستانک

در ارتفاعات البرز مرکزی، آنجا که کوه ها باز و به بازوی هم آنقدر دامن می کشند که پایان از گذرگاه سر به اوج کوه های شمال باختری خراسان خود را به کوه های هندو کش و فلامت پامیر می رسانند. دهکده ای با پیشینه تاریخی بسیار کهن آرمیده است.

در سینه کش البرز مرکزی آنجا که دمای تابستانی آن به زحمت از 15 درجه سانتی گراد می گذرد و در بلندی های این میزان به 5 درجه کاهش می یابد ، دهکده کوهستانی شهرستانک دامن کشیده است. جایی که ناصر الدین شاه قاجار از طبیعت بکر آن غافل نماند و قصر تابستانی خود را در آن پی افکند.

در گوشه ای از این دریای سنگ و صخره که طول آن به 3330 کیلومتر و عرض متوسط آن به 85 کیلومتر می رسد، دهکده خوش منظر شهرستانک سر بر آورده است. این تابع دهستان لورا در 63 کیلومتری شمال غربی کرج و 10 کیلومتری پل دو آب، بر سر راه کرج - چالوس ایستاده است. در منطقه ای سردسیر که اقتصاد آن عموماً متکی بر کشت و زرع غلات و گردو، پرورش زنبور عسل، فراوری لبنیات، دامداری و نیز جاجیم و شال بافی است.

اکثر دره هایی که در این رشته کوه قرار دارند، شمالی - جنوبی اند. و تنها دره ای که شرقی - غربی است همین شهرستانک است. این جا گذرگاه خورشید است! یعنی از لحظه طلوع تا غروب آفتاب را می توان در این دره دید. به خاطر طول مدت تابش خورشید، این دره بهترین آب و هوای ییلاقی ایران را دارد. و همین ویژگی (شرقی - غربی بودن دره) باعث شده بود، ناصر الدین شاه که خوش گذران ترین پادشاه سلسله قاجاریه بود، قصری بر بلندترین نقطه شهرستانک بنا کند که هنوز بعد از گذشت 120 سال بقایای آن دیده می گردد.

غار یخ مراد

غار یخ مراد در حوالی روستای آزادبر و روستای کهنه ده در منطقه گچسر و جاده چالوس می باشد. این غار در محدوده استان البرز و از جاذبه های طبیعی استان البرز می باشد. دریچهٔ ورودی این غار در ارتفاعات کوه های منطقه واقع شده است و جهت غار عموماً شیب دار و رو به پایین است که نهایتاً با رسیدن به اعماق کوه، با چشمه های یخ زده در کف زمین و استالاکتیت های اسفنجی غار روبرو می شوید.

ارتفاع این غار از سطح دریا در حدود 2640 متر می باشد و دهانه این غار سه متر پهنا و هشت متر ارتفاع دارد. در ماه های اسفند و فروردین، قندیل های بسیار زیبای غار در بهترین وضعیت به سر می برند.

نکتهٔ قابل توجه این غار، مطبق بودن آن می باشد که در میان غارهای ایران کمتر دیده می گردد. در بخشی از غار چهار طبقه با اختلاف ارتفاع بیش از 30 متر دیده می شوند.

مجید کاشیان غار نورد حرفه ای باشگاه دماوند و ترسیم کننده نقشه غار در توضیحات این غار آورده است: در گذشته مردم بومی بر این باور بوده اند که یخ موجود در اعماق غار برای درمان ناباروری زنان خاصیت شفا دهنده دارد. و وجود کهنه های آویخته (دخیل) به دهانه اصلی و درون غار در گذشته که باعث نام گذاری روستای مجاور به کهنه ده شده گواه این ادعا است.

علی جوانشاد غار نورد و کاشف پیشکسوت باشگاه دماوند در کتاب غار و غار نوردی در خصوص تاریخ شکل گیری این غار آورده است: به علت وجود فسیلی بر روی سنگ بزرگی در نزدیکی دهانه اصلی از گونه نرم تنان دریایی مربوط به دوره سوم زمین شناسی به نام (کاردیتا - KARDITA) این نظریه که غار در حدود پنجاه میلیون سال پیش در زیر دریا بوجود آمده از صحت بیشتری برخوردار است. (رجوع به کتاب غار و غارنورد - نوشته علی جوانشاد).

برای بازدید کامل از این غار احتیاج به وسایل حرفه ای غارنوردی می باشد.

آبشار هفت چشمه

آبشار هفت چشمه یکی از آبشارهای استان البرز است که در کیلومتر 17 جاده کرج - چالوس و در نزدیکی روستای ارنگه و بالادست رودخانه ارنگه واقع شده است. ارتفاع آبشار هفت چشمه در حدود 90 متر است و از این نظر یکی از آبشارهای بزرگ کشور محسوب می گردد. جهت دسترسی به این آبشار از میان سنگ ها و صخره ها عبور می نماید و همین امر بازدید از آبشار را در فصول بارندگی با مشکل روبرو می سازد. در این جهت آبشارهای کوچکی وجود دارند که ارتفاع آن ها به 5 متر می رسد و با نام هفت چشمه خوانده می شوند.

پل دختر (سلیمانیه)

پل دختر کرج که با نام پل سلیمانیه و پل شاه عباسی هم شناخته می گردد، از سازه های دوره صفویه است که بر روی رودخانه کرج ساخته شده است. این پل بر بقایای پلی کهن تر منسوب به دوره سلجوقی ایجاد شده است و بازسازی آن در دوره صفوی به این سازه نمای پل های دوره صفوی را داده است. این اثر که با نام پل دختر کرج با شماره 3501 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در سالیان گذشته بازسازی و مرمت شده است به گونه ای که شکل نخستین آن تا اندازه ای دگرگون شده است.

پیش از مرمت

این پل به مرور زمان و بر اثر عوامل طبیعی از جمله جاری شدن سیل و ریزش باران دچار فرسودگی شدید شده و به دلیل کاهش استحکام پایه های آن در معرض فرو ریختن و نابودی بوده است. در سال 1388 بازسازی و بهسازی پل شروع شد. برای فراهم ساختن بازدید و گذر گردشگران روی این پل تاریخی و بکارگیری از فضای پیرامون پل که دربرگیرنده رودخانه و بستری سبز است ساماندهی روی پل انجام گرفت. بدین منظور پل در حال سنگ فرش شدن است و همچنین دو جان پناه در دو سوی پل جاسازی شده و دو پلکان ورودی برای آمد و شد در دو سوی پل اجرا شده است.

پس از مرمت

دریاچه سد امیرکبیر (سد کرج)

این سد بین سال های 1337 تا 1342 شمسی ساخته شده و اولین سد چند منظوره ایران است که به عنوان محلی تفریحی و ورزشی هم شناخته می گردد. پرورش ماهی های کپور و قزل آلا هم در این محل رونق دارد. اما درخشش آب و طبیعت زیبا و آب و هوای عالی و چشم انداز کم نظیر این سد و دریاچه چهار کیلومتری از ویژگی های ممتاز این دریاچه است. باغ های پر میوه و پوشش گیاهی سرسبزی اطراف دریاچه و سد امیرکبیر دیده می شوند که به این زیبایی ها افزوده اند.

انباشته شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیرکبیر علاوه بر کارایی آن در فراوری انرژی برقابی و تامین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، باعث بوجود آمدن دریاچه ای زیبا شده است که موجب استفاده های گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد کرج شده است و یکی از بهترین استراحتگاه ها و جاذبه های طبیعی کرج را بوجود آورده است.