زوال تند طبیعت در شمال - سریال شهرزاد

به گزارش سریال شهرزاد، گلبهار کیامنش - خبرنگار:آمار مربوط به تخریب مراتع و جنگل در 3 استان شمالی کشور تکان دهنده است.

طی 45 سال گذشته معادل 10 میلیون متر مربع از جنگل های استان مازندران به ویلا تبدیل شده است. روزانه 3 هزار تن زباله در استان های شمالی کشور انباشته و سالانه 6 میلیون مترمربع از جنگل های شمال برداشت می گردد. همین چند آمار کافی است تا هر دوستدار طبیعت را نگران کند. آنچه چشم انداز این رویدادهای فرسایشی را مهیب تر می نماید، آماری است که نشان می دهد ایران، ششمین کشور از لحاظ تخریب جنگل و محیط زیست محسوب می گردد. ایران هم اکنون حدود 8 میلیون مترمربع جنگل دارد که نسبت به مساحت کل کشور، بسیار ناچیز است.

گفته شده فقط 3 درصد از وسعت سرزمینی کشور در بخش جنگلی جای می گیرد، اما رشد جمعیت و از میان رفتن فرهنگ احترام به طبیعت در 5 دهه گذشته باعث شده جنگل ها و مراتع غنی 3 استان شمالی با شتاب بیشتری در معرض نابودی قرار بگیرند. علاوه بر این نبود برنامه های کارشناسانه و نیز کاهش چشمگیر بودجه های زیست محیطی به فرایند تخریب سرعت بیشتری داده است.

متاسفانه در سال های اخیر بودجه قابل توجهی برای حفاظت از جنگل ها در هیچ یک از برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت پیش بینی نشده است. این امر باعث مرگ تدریجی جنگل های کشور شده زیرا حرکت ساختاری برای محافظت از این جنگل ها ابتدا نیازمند پیش بینی بودجه های مناسب و اعتبارات کافی است. از سوی دیگر نبود برنامه نیز از دلایل فرسایش جنگل ها به شمار می آید.

طبق تحقیقات صورت گرفته مهم ترین عامل زوال جنگل های کشور، عنصر انسانی به شمار می آید. آتش سوزی های گسترده در مراتع و جنگل ها معمولا با دخالت انسان به وقوع می پیوندند. از سوی دیگر بریدن درختان برای خانه سازی و فروش الوار و زغال، سال به سال از وسعت جنگل ها کاسته است. گردشگرپذیری این مناطق هم یکی دیگر از عوامل موثر در تخریب است. در واقع گردشگرپذیری باعث افزایش نقش تخریبی انسان در جنگل ها و نیز فراوری روزافزون زباله شده است. شیرابه زباله های فراوری شده که معادل 3 هزار تن در روز است، دربردارنده فلزات سنگین و آلودگی های میکروبی بسیاری است.

تحقیقات نشان می دهند شیرابه باعث تغییر اسیدی محیط زیست می گردد و منابع آبی و خاکی 3 استان شمالی را مورد تهاجم قرار می دهد. پژوهش دیگری نشان می دهد که استان گیلان دارای بیشترین تراکم جمعیتی است. بدتر آن که مراکز حساس زیستی استان، مانند رودخانه ها، جنگل ها و منابع آبی معمولا به مراکز جمعیتی بسیار نزدیک هستند و این موضوع زیست بوم های استان را در وضعیت خطرناکی قرار داده است. حل این بحران، نیازمند اتخاذ راهکارهای سریع و توجه مدیران استانی و ملی است، زیرا گازهای متصاعد شده از این زباله ها، پس از ورود به جو، دوباره به وسیله باد و باران به زمین باز می گردند و روی گیاهان می نشینند و سلامت و تغذیه دام و حیات وحش را تهدید می نمایند.

شیرابه هم می تواند به درون خاک نفوذ کند. در این صورت با توجه به این که 70 درصد زباله های کشور، تر هستند، به نظر می رسد شیرابه های آلاینده در مقیاس وسیع تری در 3 استان شمالی فراوری می گردد. معضل زباله و شیرابه های آن در شرایطی زیباترین استان های کشور را با تهدید جدی روبه رو نموده اند که گفته می گردد 90 درصد زباله ها قابل بازیافت هستند. باید یادآور شد که نابودی جنگل ها، عامل از بین رفتن محیط زیست و افزایش آلودگی هوا نیز می گردد، زیرا سالانه جنگل های کشور 68 تن رسوب گوگرد را جذب می نمایند که عامل مهمی در کاهش آلودگی هوا محسوب می گردد. مستندهای موجود حاکی از زوال تند جنگل هاست؛ این در حالی است که هیچ سازمانی مسئولیت این زوال و فرسایش را به عهده نمی گیرد.